Sahte Belge Kullananlar KURGAN ile Tespit Edilecek

Ömer Faruk YÜCEBAŞ

Vergi Denetim Kurulu (VDK) Başkanlığı, sahtecilik eylemlerine ilişkin olarak 1 Ekim 2025 tarihi itibarıyla daha sert tedbir ve politikalar uygulayacağını duyurmuştur. Duyuruya göre, geçmişte mükelleflerin sahte belgeyi kasıtsız veya istemeden kullandığına yönelik değerlendirmelere son verilerek, artık sahte belgenin kasıtlı olarak kullanıldığı yönündeki yaklaşımlar esas alınacaktır.

Bugüne kadar sahte belge kullandığı tespit edilen mükellefler için, belgeyi bilmeden veya kasıtsız olarak kullandığı gerekçesiyle yalnızca Katma Değer Vergisi (KDV) yönünden 1 kat vergi ziyaı cezası uygulanıyor ve suç raporu düzenlenmiyordu. Ancak 01.10.2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek yeni uygulamayla birlikte, sahte belge kullanan mükellefler vergi kaçakçılığı suçu kapsamında değerlendirilecektir. Bu durumda, hem KDV hem de Gelir/Kurumlar Vergisi yönünden 3 kat vergi ziyaı cezası uygulanacak, ayrıca suç raporu düzenlenerek 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ile yargılanacaklardır.

Değişen politika kapsamında, sahte belge kullanımına ilişkin ceza ve yaptırımlar aşağıdaki şekilde uygulanacaktır:

  • KDV Vergi Aslı ve Faizi (Yıllık %54 Gecikme Faizi)
  • Vergi Ziyaı Cezası (KDV 3 Kat)
  • Gelir/Kurumlar Vergi Aslı ve Faizi (Yıllık %54 Gecikme Faizi)
  • Vergi Ziyaı Cezası (Gelir/Kurumlar 3 Kat)
  • Hapis Cezası (3 yıldan 8 yıla kadar)

Sahte belge kullanan mükelleflerden, kamu alacaklarını güvence altına almak amacıyla teminat talep edilecektir.
Bahse konu vergi, ceza ve faiz borçlarını ödemeyen veya teminat göstermeyen mükellefler ile bu firmaların ortakları ve müdürleri hakkında haciz işlemleri uygulanacaktır.

Bu mükellefler, özel esaslar (kod listesi) kapsamına alınacak ve vergi iade süreçleri durdurulacaktır.
Ayrıca, bu mükelleflerden mal veya hizmet satın alan firmaların da iade talepleri kabul edilmeyecektir.

Sonuç olarak, sahte belge kullanan mükelleflere idari ve adli cezalar uygulanacak, ticari itibarı ciddi şekilde zedelenecek ve piyasada kimse onlarla çalışmak istemeyecektir.

Sahte Belge Kullanan Mükellefler Nasıl Tespit Edilecek?

Son dönemde Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından geliştirilen KURGAN (Kuruluş Gözetimli Analiz Sistemi), mükellef işlemlerini dijital ortamda analiz ederek olası riskleri tespit eden yeni nesil yapay zeka destekli denetim sistemidir. Amaç vergi kayıplarını önlemek, sahte belge düzenlenmesini ve kullanılmasını engellemek ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele etmektir. Bu sistem aracılığıyla sahte belge düzenleyen ve kullanan mükellefler tespit edilmektedir.

KURGAN Nasıl Çalışır?

KURGAN, işletmelerin e-Fatura, e-Arşiv, e-Defter, banka hareketleri ve beyanname verilerini analiz ederek her mükellef için bir risk puanı oluşturur.
Sistemin tespit ettiği olağan dışı işlemler Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından incelemeye alınabilir veya mükelleften açıklama istenebilir.

Kimleri Kapsar?

KURGAN tüm mükellefleri kapsamakla birlikte özellikle şu gruplar üzerinde yoğunlaşmaktadır:

  • Sahte belge düzenleyen mükellefler
  • Sahte belge düzenleyenlerden mal veya hizmet satın alan mükellefler
  • Sahte belge kullanan mükellefler
  • İade talebinde bulunan mükellefler
  • Yüksek işlem hacmine sahip işletmeler
  • Sürekli zarar beyan eden mükellefler
  • Beyannameler arasında mantık hatası veya tutarsızlık bulunanlar
  • Banka hesap hareketleri ile vergi beyannameleri arasında uyumsuzluk olanlar
  • Kaydi ve fiili stokları arasında fark bulunan işletmeler
  • Sektör ortalamasının altında kârlılık gösteren mükellefler
  • E-belge kayıtlarında (e-Fatura, e-Arşiv, e-Defter vb.) tutarsızlık tespit edilenler
  • Geçmişte vergi incelemesi veya ceza işlemi uygulanmış mükellefler

Riski Azaltmak İçin Alabileceğiniz Önlemler Neler?

  • Sahte belge düzenleyen mükelleflerle ticari ilişki kurmayın. Mal veya hizmet alışı yaptığınız firmaları mutlaka araştırın.
  • E-belgelerde (e-Fatura, e-Arşiv, e-Defter vb.) düzenli olarak tutarlılık ve doğruluk kontrolleri yapın.
  • Kaydi stok ile fiili stok arasındaki farkları periyodik olarak kontrol edin.
  • Beyannamelerinizi, gerçek durum, sektör ortalamaları ve banka hesap hareketleriyle karşılaştırarak uyumlu olduğundan emin olun.
  • Yılda en az bir kez bağımsız dış denetim yaptırarak kayıtlarınızı gözden geçirin.
  • Riskli veya olağan dışı işlemler gerçekleştirmeden önce mutlaka mali müşavirinizle görüşün.

Riskli Görülmenin Sonuçları Neler?

KURGAN tarafından yüksek riskli görülen işlemler ciddi yaptırımlara yol açabilir.

  • Vergi ziyaı cezaları (3 kata kadar)
  • Hapis cezaları (3 ila 8 yıl arasında)
  • Teminat yükümlülükleri ve ihtiyati haciz uygulamaları
  • İtibar ve iş ilişkilerinde olumsuz etkiler

Sonuç olarak, riskli görülen işlemlerin önceden tespit edilmesi ve gerekli önlemlerin alınması, mükelleflerin hem mali hem de hukuki açıdan korunmasını sağlar.

KURGAN Kapsamına Alınıp Alınmadığımı Nasıl Anlarım?

KURGAN, mükelleflerin risk durumunu otomatik analizlerle değerlendirir.
Bu nedenle “Sisteme dahil oldum mu?” sorusunun doğrudan cevabı, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) veya Vergi Denetim Kurulu (VDK) tarafından yapılan e-tebligatlar ile netleşir.

Bu sebeple cep telefonunuza ve e-posta adresinize gelen bildirimleri düzenli olarak kontrol etmeniz büyük önem taşır.
Sistem, hem riskli görülen mükelleflere hem de onların mali müşavirlerine e-tebligat göndererek bilgilendirme yapmaktadır. Böylece mali müşavirlere, ilgili durumu mükelleflerine bildirme yükümlülüğü verilmiştir.

Konuya gerekli hassasiyeti göstermeyen, KURGAN tarafından tekrar tekrar veri toplanan ve denetime alınan firmalar, tarafımızca MASAK Şüpheli İşlem Bildirim Formu ile MASAK’a bildirilecektir.
Bu firmalarla olan müşavirlik sözleşmeleri, ilgili mevzuat hükümleri gereği feshedilecektir.

Yücebaş Mali Müşavirlik olarak hedefimiz: Mükelleflerimizin yasal süreçlere tam uyum sağlaması, şeffaf bir mali yapıya sahip olması ve KURGAN kapsamında risksiz konumda kalmasıdır.

Sonuç

KURGAN ile birlikte vergi denetim süreçleri artık tamamen dijital, anlık ve risk odaklı hale gelmiştir.
Bu yeni dönemde Gelir İdaresi Başkanlığı, sahte belge kullanımını önlemeyi, kayıt dışı ekonomiyi azaltmayı ve vergi güvenliğini artırmayı amaçlamaktadır.

Mükellefler açısından ise bu süreç, daha şeffaf bir ticari yapı ve daha dikkatli belge yönetimi anlamına gelmektedir.
İşletmelerin e-belge kayıtlarını, beyannamelerini, stok verilerini ve banka hareketlerini düzenli şekilde kontrol etmeleri; hem KURGAN’da risksiz görünmelerini hem de olası cezai yaptırımlardan korunmalarını sağlar.

Unutmayın, önlem almak her zaman cezayla karşılaşmaktan daha kolay ve daha az maliyetlidir.

Vergi Denetim Kurulu Resmi KURGAN rehberi için tıklayın.

Sorumluluk reddi beyanı: İşbu yucebasmusavirlik.com sitesinde yer alan tüm bilgiler, veriler ve içerikler yalnızca bilgilendirme amacıyla paylaşılmaktadır. yucebasmusavirlik.com sitesinde yer alan bilgilere dayanarak gerçekleştirebileceğiniz eylemlerden ve bunların sonuçlarından Yücebaş Mali Müşavirlik’i sorumlu tutmamayı kabul etmiş sayılırsınız. Buna ilaveten Yücebaş Mali Müşavirlik, yucebasmusavirlik.com sitesinde yer alan herhangi bir bilgi veya içeriğin doğruluğunu, zararlı bileşen içermediğini garanti etmez. Bu bilgi ve içerikler üzerinde önceden bildirimde bulunmaksızın değişiklik yapabilir, güncelleme taahhüdü vermez.

Photo of author

Ömer Faruk YÜCEBAŞ

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir